Magisch denken

15-01-2024

Foto: jongste zoon van Isabel Depestel die kookt in zijn speelgoedkeukentje van Ikea.

Vliegende pannenkoeken

Heb jij ooit pannenkoeken door een tea-room zien vliegen? Ik wel.

Ik ben mama van een pittige peuter die kampioen is in "magisch denken". Zijn manier van denken is (nog) niet gebaseerd op feiten. Alles is mogelijk, fantasie en werkelijkheid lopen door elkaar. Het is een kleine troost dat dit een normale ontwikkelingsfase is. Een fase die angsten kan veroorzaken, zoals bang zijn om door het afvoerputje weg te spoelen net als het badwater. Meestal zorgt het magisch denken voor vrolijkheid: onze peuter brengt ontelbare uren door in zijn speelgoedkeuken waarna hij de lekkerste creaties van karton en plastic aan ons voorschotelt. Af en toe zorgt zijn magisch denken voor boosheid, veel boosheid. 

Peuters en porselein

Op een zondag in december was ik met ons gezin door een kennis uitgenodigd om pannenkoeken te gaan eten in een tea-room. Het was niet zomaar een tea-room: beeld je een formele, chique setting in waar voornamelijk oudere mensen in zondagse kledij tafelen. Ik had uitgelegd dat dit best een uitdaging zou zijn met een tweejarige peuter, maar we waagden het er toch op. 

De tea-room zat afgeladen vol. De klassieke muziek was duidelijk hoorbaar, de aanwezige klanten waren rustig aan het praten. We vielen meteen uit de toon met ons bont gezelschap. Er was nog één grote eettafel over die gedekt was voor de middaglunch. Waarschijnlijk een gezelschap dat niet opgedaagd was. De ober die ons onthaalde, haastte zich om de kristallen glazen en het porseleinen servies van de tafel weg te halen. We moesten een hele tijd wachten tot de tafel klaargezet werd voor de koffieservice. Tijdens de wachttijd zag ik in een hoek van de tea-room een kinderstoel staan. Of we die mochten gebruiken? De ober rolde overduidelijk met haar ogen en zuchtte luidop wat ze nu met de stoel moest doen die ze van de eettafel moest weghalen. De maître d'hôtel moest erbij komen om te bepalen waar de overbodige stoel geplaatst zou worden om het geheel esthetisch verantwoord te houden.

Een opgeblazen Michelin mannetje

Onze peuter wou na het oponthoud gelukkig meteen plaatsnemen. Hij weigerde echter zijn winterjas uit te doen waardoor hij als een soort opgeblazen Michelin mannetje opeengepropt zat. Hij begon te zweten, wij ook. Het tasje met speeltjes (vervallen bankkaarten en een oude kaartlezer) bracht enkele minuten afleiding. De ober bediende ons uitzonderlijk snel, binnen de tien minuten hadden we elk onze pannenkoek. Iedereen begon aan het pannenkoekenritueel: suiker op de pannenkoek strooien, de pannenkoek opplooien tot een worstje en deze in stukjes snijden om ze vervolgens één voor één op te eten. Mijn peuter wou hetzelfde ritueel doorlopen: ik mocht er suiker op strooien en zijn pannenkoek tot een worstje plooien. 

Daarna wou hij de pannenkoek zelf vastnemen. Met zijn linkerhand het ene uiteinde, met zijn rechterhand het andere uiteinde. Hij begon in het midden van de pannenkoek te knabbelen. De pannenkoek brak in twee. Een hysterische huilbui volgde. De andere tafelgasten legden hun vorken en messen neer. "Maken", schreeuwde hij. "Maken, maken!" Hoeveel we hem ook probeerden uit te leggen dat je veel kunt maken in het leven, maar doorgeknaagde pannenkoeken daar helaas niet bij horen, hoe luider hij begon te schreeuwen. Nu probeerde mijn klein, woedend mannetje zich uit zijn kinderstoel te wurmen. Ik keek hem streng toe en zei dat hij moest blijven zitten en kalm worden. Hij keek mij nog strenger aan, nam dan de beide stukken pannenkoek in zijn kleine handen en gooide ze met een ongeziene kracht weg. 

Daar gaan ze dan

In slow-motion zag ik de twee stukken pannenkoek door de tea-room vliegen, ik zag de afkeurende blikken en ik zag de ober verstijfd toekijken. Ik voelde mezelf duizelig worden en ik hoorde mijn peuter krijsen in de verte. Mijn partner liet zijn bestek vallen, haalde onze peuter uit zijn stoel en ging ermee naar buiten. Ik stond op, verzamelde de stukken pannenkoek in mijn servet, excuseerde mij een tiental keer bij elk gezicht dat ik passeerde, vroeg om de rekening, keek moedeloos naar mijn gezelschap in de hoop dat ze snel de zaal zouden verlaten en betreurde het feit dat alle volwassenen in deze tea-room het talent verloren waren om mee magisch te denken. Niemand had mijn Michelin mannetje toegejuicht, niemand had zich verwonderd over de magie van vliegende pannenkoeken, niemand had geapplaudisseerd, niemand toonde een lieve glimlach, niemand gaf mij een knipoog van herkenning, niemand had hem een high five gegeven en niemand had het geweldig leuk gevonden. 

De meest sombere dag, of niet?

Vandaag is het "Blue Monday", zogezegd de meest sombere dag van het jaar. Het is een dag waarvan we allemaal weten dat het vooral een commerciële uitvinding is om de bevolking aan te sporen meer te shoppen. Als wij als volwassenen ons graag verhaaltjes laten wijsmaken door marketing goeroes, waarom kunnen we dan niet afspreken wat meer magisch denken toe te laten in ons dagelijks leven? De volgende keer dat je vliegende pannenkoeken opmerkt in een tea-room is alvast een goed moment om te oefenen. 

Minder dan een kwartier nadat de pannenkoeken door de lucht waren gevlogen, at hij buiten alsnog de twee stukken met veel smaak op. "Is lekker, mama." Ik knikte, haalde diep adem en probeerde mijn tranen te verbijten. 

Omdat Blue Monday alleen in onze fantasie bestaat, wens ik jullie allemaal een magisch, mooie maandag toe in de werkelijkheid. 

If your Monday feels blue, try painting it in a different color.